We kennen in Nederland diverse partijen en deskundigen die werkgevers helpen bij het verzuimbegeleiding, re-integratie, werkplekonderzoek, medische keuringen, het uitvoeren van de Risico Inventarisatie & -Evaluatie en……
Dit kunnen zelfstandige specialisten zijn die door een werkgever ingezet worden in het kader van een maatwerkregeling maar er zijn ook partijen die dit allemaal kunnen invullen voor hun klanten. Dit zijn de gecertificeerde Arbodiensten.
Deze gecertificeerd partijen voldoen niet alleen aan de eisen van ISO 9001 maar ook aan het Certificatieschema Arbodiensten van zoals gepubliceerd in de Staatscourant door de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Deze eisen zijn verder verbijzonderd door middel van interpretatiedocumenten en het toezicht op naleving wordt namens de overheid uitgevoerd door DNV, een geaccrediteerd certificerende instelling.
De gecertificeerde Arbodienst (let op: er zijn partijen zonder zo’n certificaat die zich Arbodienstverlener noemen en niet elke Arbo-arts is ook daadwerkelijk geregistreerd bedrijfsarts!) is dus een externe partij die werkgevers en werknemers ondersteunt bij het invullen van zowel Arbo- als verzuimbeleid.
Hierbij zet de Arbodienst een viertal zogenaamde kerndeskundigen, als bedoeld in artikel 20 Arbowet, in, dit zijn:
• de geregistreerd bedrijfsarts, dit is een arts die na de opleiding tot basisarts nog een specialisatie opleiding tot bedrijfsarts heeft afgerond ;
• de gecertificeerde arbeids- & organisatiedeskundige, dit is een specialist op het gebied van taak organisatie, onderlinge afstemming en bijvoorbeeld psychosociale arbeidsbelasting (werkdruk, ongewenst gedrag) etc.
• de gecertificeerde arbeidshygiënist, deze specialist ondersteunt organisatie bijvoorbeeld bij het inzichtelijk maken van lange termijn risico’s door blootstelling aan gevaarlijke stoffen, geluid, trillingen, straling etc.
• de gecertificeerde hoger veiligheidskundige, deze specialist ondersteunt organisaties veelal op thema’s als fysieke belasting, machineveiligheid, werkplekinrichting, arbozorgsystemen etc.
Door het systeem van registratie en certificatie wordt geborgd dat deze kerndeskundigen hun kennis en ervaring aantoonbaar onderhouden. Niet alleen door scholing maar ook door periodiek collegiaal reflecteren op basis van casuïstiek.
Uiteraard zijn dit niet de enige specialisten die werken bij een arbodienst. Naast re-integratie specialisten, verzuimconsulenten, casemanagers of welke functienaam er ook gebruikt wordt voor de medewerkers die zich bezig houden met verzuimbegeleiding is er in het kader van de Wet Poortwachter nog een andere gecertificeerde deskundige die niet in de Arbowet wordt benoemd.
Dit is de arbeidsdeskundige die in actie komt wanneer bijvoorbeeld de bedrijfsarts de functionele mogelijkheden van een verzuimende medewerker heeft bepaald. Met deze informatie beoordeelt de arbeidsdeskundige de belasting van het werk tegen de individuele belastbaarheid van een verzuimende medewerker. Op basis daarvan kan er advies uitgebracht worden voor aanpassing van werkplek of werkinhoud. Uiteraard is dit ook preventief mogelijk maar de praktijk leert dat zeer weinig werkgevers van deze preventieve inzet gebruik maken. Tot slot is de arbeidsdeskundige betrokken met het vaststellen van de financiële effecten waarbij het verloren verdienvermogen uiteindelijk zal resulteren in de vaststelling van de mate van arbeidsongeschiktheid.
Daar waar arbodiensten vroeger vrijwel alles deden voor een werkgever zoals het uitvoeren van een RI&E, aanvullende onderzoeken, verzuimbegeleiding, medische keuringen etc. is de rol de laatste jaren enorm uitgekleed. De meeste gecertificeerde arbodiensten zichten zich primair op verzuimbegeleiding en re-integratie, ofwel de taken uit de Wet Poortwachter, en werken volgens een minimaal basiscontract. Hierbij is het aan de werkgever om te bepalen wat er naast de inzet van bedrijfsarts en verzuimbegeleiding wordt afgenomen. Arbodienstverlening á la carte zogezegd.
En dit is gek. Want hoewel het overheidsbeleid er al jaren op is gericht dat de “vervuiler betaalt” waarbij de werkgever de kosten van arbeid gerelateerd verzuim en uitval draagt en zich hiertegen indien gewenst zelf kan verzekeren, staat er wel degelijk iets over in de Arbowet.
Want in artikel 14 en 14a Arbowet staat iets over respectievelijk een maatwerkregeling en een vangnetregeling voor aanvullende deskundige bijstand op het gebied van preventie en bescherming.
Het is dus goed om eens te kijken naar de inhoud van het contract en via welke kanalen de werkgever de externe deskundigheid heeft georganiseerd.
Want (onbewust) kiezen voor een maatwerkregeling houdt een aantal verplichtingen in, terwijl rücksichtslos kiezen voor de vangnetregeling voor een aantal zaken door de overhead van een Arbodienst duurder is dan de tarieven die een zelfstandig kerndeskundige hanteert.
Voor het uitvoeren van een RI&E, toetsing en een jaarlijkse actualisatie kan het prijsverschil wel een factor 2 of meer bedragen.
